Ngày nay, công nghiệp ngày càng phát triển cũng kéo theo chất lượng môi trường bị suy giảm do lượng bức xạ, nhiễm xạ. Để đo lường và phát hiện các chỉ số này, chúng ta cần tới máy đo bức xạ. Thiết bị sẽ giúp đo và đánh giá mức độ của các tia bức xạ để đưa ra biện pháp phòng tránh kịp thời.
Máy đo bức xạ là gì?
Máy đo bức xạ là các thiết bị cầm tay, cho phép người dùng có thể nhanh chóng nắm bắt được lượng bức xạ từ môi trường, hoặc các thiết bị điện tử. Từ đó sẽ giúp đảm bảo an toàn cho cuộc sống cũng như sức khoẻ của con người. Các thiết bị này được trang bị cảm biến có độ nhạy cao, thời gian đáp ứng nhanh, cho kết quả đo với độ chính xác và tin cậy cao.

Nguyên lý hoạt động của máy đo bức xạ
Nguyên lý hoạt động của các thiết bị đo bức xạ thường phụ thuộc vào loại bức xạ mà nó có thể đo được. Cụ thể:
Đối với việc đo các loại bức xạ từ trường như tia cực tím, ánh sáng, và tia X, máy đo thường sử dụng cảm biến điện cực để đo lượng bức xạ được hấp thụ hoặc phản xạ bởi mẫu hoặc môi trường xung quanh. Cảm biến sẽ tạo ra một tín hiệu điện phản ánh lượng bức xạ, và máy đo sẽ chuyển đổi tín hiệu này thành giá trị đo chính xác.
Một số máy đo bức xạ sử dụng thiết bị quét để quét qua một khu vực hoặc mẫu và đo lượng bức xạ được phát ra từ các điểm khác nhau. Dựa trên dữ liệu thu được từ quá trình quét, máy đo sẽ tạo ra một hình ảnh hoặc biểu đồ của phân bố bức xạ trong khu vực quét.
Trong một số trường hợp, máy đo bức xạ có thể sử dụng một điện cực phát xạ để tạo ra bức xạ mà nó muốn đo và sau đó đo lượng bức xạ được phản xạ hoặc hấp thụ bởi mẫu. Dữ liệu thu được từ quá trình này sẽ cho biết mức độ phản ứng của mẫu với bức xạ cụ thể.

Các loại máy đo bức xạ phổ biến trên thị trường
Dựa trên loại bức xạ đo được
Máy đo bức xạ ion hóa:
- Máy đo tia X và gamma: Thiết bị này đo bức xạ điện từ năng lượng cao có khả năng ion hóa vật chất. Được sử dụng rộng rãi trong y tế (chụp X-quang, xạ trị), kiểm tra an ninh (máy quét hành lý), và nghiên cứu hạt nhân.
- Máy đo tia beta: Đo các hạt beta (electron hoặc positron) phát ra từ các nguyên tố phóng xạ. Thường được sử dụng trong nghiên cứu hạt nhân và kiểm tra ô nhiễm phóng xạ.
- Máy đo tia alpha: Đo các hạt alpha (hạt nhân helium) phát ra từ các nguyên tố phóng xạ. Thường được sử dụng trong phòng thí nghiệm hạt nhân và kiểm tra ô nhiễm phóng xạ.
Máy đo bức xạ không ion hóa:
- Máy đo bức xạ điện từ: Đo các trường điện từ như sóng vô tuyến, vi sóng, tia hồng ngoại, ánh sáng khả kiến, tia cực tím và tia X mềm. Được sử dụng trong viễn thông, nghiên cứu khí quyển, và đánh giá an toàn bức xạ.
- Máy đo bức xạ nhiệt: Đo bức xạ nhiệt phát ra từ các vật thể. Thường được sử dụng trong công nghiệp (kiểm tra nhiệt độ thiết bị), xây dựng (kiểm tra cách nhiệt), và nghiên cứu khí hậu
Dựa trên nguyên lý hoạt động:
- Máy đo phát quang: Sử dụng hiện tượng phát quang khi bức xạ tương tác với vật liệu đặc biệt. Ví dụ như ống đếm Geiger-Müller, sử dụng hiện tượng phóng điện trong khí trơ khi có bức xạ ion hóa đi qua.
- Máy đo dựa trên bán dẫn: Sử dụng các vật liệu bán dẫn như silicon hoặc germanium để phát hiện bức xạ. Khi bức xạ đi qua vật liệu bán dẫn, nó tạo ra các cặp electron-lỗ trống, tạo ra dòng điện có thể đo được.
Dựa trên mục đích sử dụng:
- Máy đo bức xạ môi trường
Máy đo bức xạ môi trường được tích hợp hệ thống cảm biến đa năng có độ nhạy cao, có khả năng phát hiện đồng thời các loại bức xạ alpha, beta và gamma với độ chính xác đến từng microsievert. Đặc biệt, máy được trang bị công nghệ lưu trữ dữ liệu thông minh kết hợp với phần mềm phân tích chuyên sâu, cho phép theo dõi và đánh giá xu hướng biến động phóng xạ trong dài hạn.
Trong công tác bảo vệ môi trường, máy đo bức xạ môi trường giúp cảnh báo sớm rủi ro phóng xạ tại các khu vực nhạy cảm như nhà máy điện hạt nhân, đồng thời hỗ trợ đắc lực cho các nghiên cứu về tác động của phóng xạ đến hệ sinh thái. Khả năng hoạt động liên tục 24/7 trong mọi điều kiện thời tiết làm cho máy đo bức xạ môi trường trở thành công cụ không thể thiếu trong hệ thống quan trắc môi trường hiện đại.
- Máy đo bức xạ công nghiệp:
Máy đo bức xạ công nghiệp là một thành tựu công nghệ được thiết kế đặc biệt cho môi trường sản xuất và công nghiệp đòi hỏi độ chính xác cao. Máy đo bức xạ có cấu trúc được gia cố đặc biệt bằng các vật liệu composite tiên tiến, có khả năng chống chịu tốt trong điều kiện nhiệt độ cao, độ ẩm lớn và môi trường ăn mòn. Hệ thống cảm biến của máy được tối ưu hóa để đo lường chính xác các thông số như độ dày vật liệu với sai số không quá 0.1mm, mật độ phân tử và thành phần cấu trúc của vật liệu.
Trong quy trình sản xuất công nghiệp, máy được tích hợp seamless với hệ thống SCADA và PLC, cho phép điều khiển tự động và phản hồi real-time, góp phần nâng cao hiệu quả và chất lượng sản xuất. Đặc biệt, trong ngành công nghiệp dầu khí, thiết bị đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm tra không phá hủy (NDT) các đường ống, phát hiện sớm các khuyết tật tiềm ẩn và đảm bảo tính toàn vẹn của cơ sở hạ tầng.
- Máy đo bức xạ cá nhân
Thương hiệu máy đo bức xạ nên mua
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều hãng cung cấp thiết bị đo bức xạ để người dùng lựa chọn. Tuy nhiên, bạn nên chọn những thương hiệu có danh tiếng, uy tín để đảm bảo chất lượng và độ tin cậy của sản phẩm. Dưới đây là một vài gợi ý:
Máy đo bức xạ Tenmars

Tenmars là thương hiệu sản xuất thiết bị đo lường hàng đầu tại Đài Loan, thành lập vào năm 1992. Một số model thiết bị bức xạ mà bạn có thể tham khảo của hãng này đó là: Tenmars TM-206, Tenmars TM-93, Tenmars TM-91N. Máy đo bức xạ của Tenmars thường được thiết kế với độ chính xác cao, giúp người dùng đo lường các loại bức xạ một cách chính xác.
Máy đo bức xạ Fluke
Fluke là tập đoàn đa quốc gia nổi tiếng hàng đầu trong lĩnh vực thiết bị đo lường, hiệu chuẩn và các phần mềm liên quan. Được thành lập từ năm 1948 tại Hoa Kỳ, hiện hãng này có các nhà máy sản xuất phủ khắp các châu lục trên trên giới.

Các máy đo bức xạ của Fluke thường có khả năng đo nhiều loại bức xạ khác nhau, từ bức xạ từ trường đến bức xạ hạt. Các tính năng này làm cho thương hiệu Fluke trở thành lựa chọn linh hoạt cho nhiều ứng dụng khác nhau. Bạn có thể tham khảo một số sản phẩm chất lượng cho ứng dụng đo bức xạ đến từ thương hiệu Fluke như: Fluke IRR1-SOL, Fluke 481.
Máy đo bức xạ Huatec
Tập đoàn Huatech là nhà cung cấp chuyên sản xuất thiết bị đo đáng tin cậy ở Bắc Kinh (Trung Quốc). Nhờ nền tảng công nghệ tiên tiến, Huatec đã nghiên cứu và sản xuất nhiều dòng máy đo bức xạ chất lượng như: Huatec FJ31-7103GN, Huatec DL-805G.

Các máy đo của Huatec thường được thiết kế với giao diện dễ sử dụng và các tính năng trực quan, giúp người dùng dễ dàng thực hiện các phép đo mà không cần nhiều kinh nghiệm trước.
Máy đo bức xạ Kimo
Kimo là nhà sản xuất các thiết bị, dụng cụ đo lường và kiểm soát môi trường đến từ Pháp, đạt tiêu chuẩn chất lượng ISO 9001:2008. Các sản phẩm máy đo bức xạ Kimo SL100, Kimo SL200 đều là những thiết bị được người dùng ưa chuộng.

Kimo là thương hiệu có uy tín trong ngành công nghiệp đo lường, nên các sản phẩm của họ thường được sản xuất với chất lượng cao và tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng nghiêm ngặt.
Nên mua máy đo bức xạ ở đâu?
TKTECH là một trong những nhà phân phối đáng các dòng máy đo bức xạ nhiệt, bức xạ điện từ chất lượng, đa dạng mẫu mã cùng giá cả hợp lý. Chính sách bảo hành tại cửa hàng TKTECH luôn được khách hàng đánh giá cao.