Tại sao hầu như không có đồng hồ vạn năng đo điện cảm?

Đồng hồ vạn năng là một thiết bị đo điện được tích hợp khả năng đo lường đa dạng, bao gồm rất nhiều thông số của hệ thống điện. Tuy nhiên, có rất nhiều người dùng thắc mắc tại sao hầu như không có đồng hồ vạn năng đo điện cảm? Vậy liệu thiết bị này có thể thực hiện phép đo ấy được hay không? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!

Đồng hồ vạn năng là gì?

Đồng hồ vạn năng (multimeter) là một công cụ đo lường phổ biến trong lĩnh vực điện tử và điện lực, được sử dụng để đo các thông số như điện áp, dòng điện, trở kháng và nhiều thông số khác. Đây là một công cụ quan trọng trong lĩnh vực điện tử, sửa chữa điện tử và điện lực. Nó được sử dụng rộng rãi để kiểm tra và đo lường các thông số điện, giúp xác định tình trạng và hiệu suất của mạch điện hoặc linh kiện. Tuy nhiên, đồng hồ vạn năng không phải lúc nào cũng có khả năng đo điện cảm (inductance), và điều này có thể giải thích tại sao hầu như không có “đồng hồ vạn năng đo điện cảm.”

Các chức năng chính của đồng hồ vạn năng

Thông thường, một chiếc đồng hồ DMM sẽ bao gồm các chức năng làm việc chính như sau:

– Đo điện áp (Voltage): Đo mức điện áp của nguồn điện hoặc điện áp tại các điểm trong mạch điện.

– Đo dòng điện (Current): Đo dòng điện trong mạch điện, bao gồm cả dòng điện một chiều và dòng điện xoay chiều.

– Đo trở kháng (Resistance): Đo trở kháng của các thành phần điện tử hoặc mạch điện, thường được thực hiện để kiểm tra xem một linh kiện có hỏng hay không.

– Kiểm tra điện trở (Continuity Test): Chức năng kiểm tra xem một đường dẫn nào đó trong mạch điện có liên tục (không ngắn mạch) hay không, thường được sử dụng để kiểm tra dây nối hoặc mạch điện.

– Đo tần số (Frequency): Đo tần số của tín hiệu điện từ, đặc biệt trong các ứng dụng tần số cao như trong điện tử viễn thông.

– Đo nhiệt độ (Temperature): Một số đồng hồ vạn năng cung cấp chức năng đo nhiệt độ bằng cách sử dụng cảm biến nhiệt độ.

– Đo điện dung (Capacitance): Một số đồng hồ vạn năng có khả năng đo điện dung của các linh kiện như tụ điện.

– Kiểm tra diode: Đồng hồ vạn năng có thể kiểm tra diode để xác định hướng và tính chất của chúng.

Như vậy có thể thấy, thông qua các chức năng của thiết bị này thì không có đồng hồ vạn năng đo điện cảm.

Điện cảm là gì?

Điện cảm (inductance) là một thông số điện tử trong lĩnh vực điện học và điện tử. Nó đo lường khả năng của một cuộn cảm (coil) tạo ra trường từ (magnetic field) khi có dòng điện lưu qua nó và khả năng chống lại sự thay đổi của dòng điện trong cuộn cảm đó.

Một cuộn cảm thường bao gồm một dây dẫn cuốn quanh một lõi (thường là từ sắt hoặc các vật liệu ferromagnetic khác). Khi dòng điện lưu qua dây dẫn này, nó tạo ra một trường từ xung quanh cuộn cảm. Đặc điểm quan trọng của điện cảm là khả năng tạo ra trường từ và lưu năng lượng từ trường từ này.

Điện cảm được đo bằng đơn vị là Henry (H). Một Henry định nghĩa là khi dòng điện thay đổi 1 Ampe qua cuộn cảm, nó tạo ra một điện áp ngược chiều bằng 1 Volt. Điện cảm được mô tả bởi biểu đồ biểu hiện mối quan hệ giữa dòng điện và điện áp trong cuộn cảm qua một phương trình gọi là phương trình điện cảm.

Điện cảm chơi một vai trò quan trọng trong các mạch điện tử và điện lực. Nó được sử dụng để lọc tín hiệu, ổn định nguồn điện và trong nhiều ứng dụng khác. Một số ví dụ điển hình bao gồm sử dụng cuộn cảm trong các nguồn điện tử, bộ lọc sóng, và mạch dao động. Điện cảm cũng là một phần quan trọng trong các biến đổi điện từ và các ứng dụng tạo ra trường từ như máy biến áp.

Tại sao không có đồng hồ vạn năng đo điện cảm?

Có thể khẳng định, hiện nay có rất ít dòng đồng hồ vạn năng có chức năng đo cuộn cảm. Hoặc nếu có thì giá thành của những thiết bị này cũng khá cao. Lý do chính là điện cảm là một thông số điện tử khá phức tạp và khó đo trực tiếp bằng cách sử dụng một bộ cảm ứng thông thường trong đồng hồ vạn năng. 

Điện cảm xuất hiện khi có sự biến đổi trong dòng điện tạo ra từ sự quấn dây của cuộn cảm, và thông số này liên quan đến sự lưu thông của dòng điện qua cuộn cảm và tỷ lệ đổi động năng lượng từ điện năng thành năng lượng từ trường từ.

Để đo điện cảm, cần một thiết bị đo riêng biệt gọi là “đồng hồ đo điện cảm” hoặc “cảm kế.” Cảm kế có thiết kế và cảm ứng riêng biệt để đo điện cảm một cách chính xác. Một đồng hồ vạn năng thông thường không có cảm ứng phù hợp để đo điện cảm nên không thể thực hiện công việc này.

Vậy có cách nào để đo cuộn cảm bằng đồng hồ DMM không?

Theo như phần trên thì hầu như không có đồng hồ vạn năng đo điện cảm. Tuy nhiên, về mặt lý thuyết, người ra có thể đo điện cảm bằng cách đặt một điện áp không đổi trên một cuộn cảm và đo tích tụ dòng điện. Tuy nhiên, về mặt kỹ thuật thì phức tạp hơn nhiều, nó sẽ không mang đến độ chính xác cao như đối với tụ điện bởi:

– Cuộn cảm có thể có điện trở hoặc điện dung tương đối cao

– Phụ thuộc tần số trong cuộn cảm

– Từ tính, bao gồm điện cảm và điện dung.

Ngoài ra, để đo được điện cảm chính xác nhất thì bạn nên sử dụng các thiết bị chuyên dụng như máy đo LCR.

Máy đo LCR là gì?

Đồng hồ vạn năng không phải là giải pháp tốt nhất để đo điện cảm. Vì vậy nếu muốn bạn có thể sử dụng các phương án là sử dụng máy đo LCR. Đây là loại máy đo đặc biệt được thiết kế để đo độ tự cảm, điện dung và điện trở của một linh kiện điện tử ở tần số từ 1000 đến ít nhất 100.000 Hz, người dùng có thể lựa chọn.

DMM chỉ thực sự thực hiện các phép đo DC cho điện dung, nó có lẽ sẽ ít chính xác hơn cho điện cảm. Nếu bạn thực sự muốn đo L và C đúng cách, bạn nên lấy máy đo LCR, không dựa vào DMM cho điện dung.

Kết luận

Qua nội dung bài viết, chắc hẳn bạn cũng biết được lý do tại sao hầu như không có đồng hồ vạn năng đo điện cảm? Dù không điển hình cho các phép đo điện cảm nhưng đồng hồ vạn năng vẫn được đánh giá là thiết bị cần thiết trong ngành điện, điện tử, thân thiện với người dùng và mang đến độ an toàn, chính xác cao.

Vậy nên nếu có nhu cầu tìm mua đồng hồ vạn năng hay máy đo LCR, các thiết bị đo điện khác thì hãy liên hệ với TKTECH để được tư vấn kỹ càng hơn. Đây là đơn vị chuyên cung cấp dòng thiết bị đo điện chính hãng của nhiều thương hiệu lớn trên thế giới: Fluke, Hioki, Kyoritsu, Extech… Đảm bảo đội ngũ nhân viên kinh nghiệm sẽ giúp bạn chọn được sản phẩm hỗ trợ tốt nhất cho nhu cầu công việc của bạn.