Quang phổ do ánh sáng mặt trời là gì?

Khái niệm về quang phổ vẫn còn khá xa lạ với nhiều người nhưng chúng lại ứng dụng trong phương pháp phân tích được sử dụng phổ biến trong nghiên cứu, cũng như áp dụng trong nhiều ứng dụng thực tế. Nếu bạn muốn biết quang phổ là gì? Quang phổ do ánh sáng mặt trời là gì? Vậy thì hãy để bài viết dưới đây giúp bạn giải đáp những thắc mắc này nhé!

Quang phổ là gì?

Quang phổ là một biểu đồ hoặc biểu đồ đại diện cho sự phân phối của ánh sáng hoặc sóng điện từ ở các bước sóng khác nhau. Nó mô tả mức độ của ánh sáng ở mỗi bước sóng hoặc màu sắc cụ thể. Quang phổ cung cấp thông tin quan trọng về tính chất và thành phần của nguồn sáng. Vì vậy nên nó được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như vật lý, hóa học, thiên văn học và y học.

Các loại quang phổ hiện nay

Trước khi tìm hiểu xem thử quang phổ do ánh sáng mặt trời là gì thì bạn cần phải biết được quang phổ có những loại nào. Bao gồm:

Quang phổ liên tục

Quang phổ liên tục là một loại phổ mà hiển thị một dãy liên tục và không gián đoạn của các màu sắc. Nó được tạo ra bởi nguồn sáng phát ra ánh sáng ở mọi bước sóng trong một phạm vi nhất định. Mặt trời là một ví dụ điển hình của quang phổ liên tục, vì nó phát ra ánh sáng ở tất cả các bước sóng từ cực đỏ đến cực tím mà mắt người có thể nhìn thấy được.

Quang phổ liên tục không có các đường hấp thụ hoặc phát xạ rõ ràng ở các bước sóng cụ thể như quang phổ dải hoặc quang phổ phát xạ. Thay vào đó, nó xuất hiện như một dải màu liên tục mà không có bất kỳ khoảng trống đen hay dải sáng nào xuất hiện trong đó.

Nguồn phát: Các vật phát ra ánh sáng trắng hoặc các vật rắn, lỏng, khí có  tỉ khối lớn bị nung nóng ở nhiệt độ cao.

Đặc điểm

• Không chịu tác động của thành phần cấu tạo nên nguồn sáng
• Phụ thuộc vào nhiệt độ của nguồn sáng. Nguồn sáng có nhiệt càng cao thì quang phổ càng mở rộng về miền sáng có bước sóng ngắn và ngược lại
• Các chất khác nhau khi ở cùng một nhiệt độ thì sẽ có quang phổ liên tục hoàn toàn giống nhau

Ứng dụng: Dùng xác định nhiệt độ, áp suất của nguồn sáng, nhất là những nguồn sáng ở xa như mặt trời, các vì sao…

Quang phổ vạch phát xạ

Quang phổ vạch phát xạ là hệ thống các vạch màu riêng rẽ nằm trên một nền tối.

Nguồn phát: Các khối khí, hơi ở áp suất thấp bị kích thích phát sáng bằng cách đốt nóng hoặc phóng tia lửa điện.

Đặc điểm: Mỗi nguyên tố hóa học đều có quang phổ vạch đặc trưng về số lượng, vị trí, màu sắc và độ sáng tỷ đối của các vạch. Quang phổ vạch phát xạ của các nguyên tố khác nhau thì số lượng các vạch, vị trí các vạch, độ sáng tỉ đối của các vạch cũng rất khác nhau, hay nói cách khác chính là màu sắc các vạch cũng khác nhau.

Ứng dụng: Thông qua vạch quang phổ đặc trưng của nguyên tố để nhận biết sự có mặt của các nguyên tố hóa học trong hỗn hợp chất khí.

Quang phổ vạch hấp thụ

Quang phổ vạch hấp thụ là quang phổ liên tục bị thiếu các vạch màu do bị chất khí hoặc hơi kim loại hấp thụ.

Nguồn phát: Chiếu ánh sáng của đèn dây tóc vào máy quang phổ, ta có thể thu được quang phổ liên tục. Sau đó đặt vào giữa đèn và máy quang phổ một chất khí hoặc hơi kim loại để nó hấp thụ vạch màu tối, ta sẽ thu được quang phổ vạch hấp thụ. Điều kiện để có quang phổ vạch hấp thụ là nhiệt độ của hơi hay khí phải nhỏ hơn nhiệt độ của nguồn phát ra ánh sáng trắng.

Đặc điểm: Các vạch tối nằm tại đúng vị trí các vạch màu trong quang phổ phát xạ của nguyên tố hóa học đó. Nếu đặt trên đường đi của chùm ánh sáng trắng một chất rắn hoặc lỏng thì trên nền quang phổ liên tục của nguồn sáng trắng, bạn sẽ nhìn thấy sự xuất hiện của những đám vạch tối. Nguyên nhân hiện tượng này là do các nguyên tố của chất rắn và chất lỏng hấp thụ rất nhiều bức xạ đơn sắc kề nhau.

Ứng dụng: Xác định thành phần cấu tạo của mặt trời và các vì sao vì quang phổ của mặt trời là quang phổ vạch hấp thụ. Xác định sự có mặt của các nguyên tố hóa học có trong một hỗn hợp.

Vậy quang phổ do ánh sáng mặt trời là gì?

Quang phổ do ánh sáng mặt trời là phổ phát ra bởi ánh sáng từ mặt trời khi đi qua một prisma hoặc một khe hẹp. Nó bao gồm một loạt các màu sắc liên tục, được gọi là một phổ liên tục, từ màu đỏ ở phía thấp nhất của phổ đến màu tím ở phía cao nhất. 

Đặc điểm chính của quang phổ mặt trời là nó chứa các dải sáng đặc biệt, được gọi là dải hấp thụ, xuất hiện dưới dạng các vệt đen hoặc dải tối, thường được ghi nhận trong các phổ mặt trời. Các dải hấp thụ này là do các nguyên tố và phân tử trong bầu khí quyển mặt trời hấp thụ ánh sáng ở một số bước sóng cụ thể, tạo ra các vùng tối trong quang phổ mặt trời.

Quang phổ có vai trò như thế nào trong cuộc sống?

Hiện nay, quang phổ được ứng dụng vô cùng rộng rãi. Đặc biệt là được dùng trong hóa lý và phân tích để xác định, phát hiện, định lượng cấu trúc của mẫu hoặc thành phần phân tử. Mỗi loại nguyên tử, phân tử sẽ hấp thụ, phản xạ hoặc phát ra bức xạ điện từ theo cách đặc trưng riêng của nó. Quang phổ đóng vai trò quan trọng trong những ứng dụng sau: 

• Xác định cấu trúc nguyên tử của một mẫu
• Xác định cấu trúc trao đổi chất của cơ
• Giám sát hàm lượng oxy hòa tan trong các hệ sinh thái biển và nước ngọt
• Nghiên cứu vạch phát xạ của các thiên hà xa xôi
• Thay đổi cấu trúc của thuốc để nâng cao hiệu quả
• Đặc tính của protein
• Thám hiểm không gian.

Máy đo quang phổ là gì?

Máy đo quang phổ (spectrometer) là thiết bị phân tích chùm sáng có nhiều thành phần thành những thành phần đơn sắc khác nhau. Từ đó, người nghiên cứu có thể quan sát và xác định các thành phần có trong một nguồn sáng. 

Hiện nay, máy quang phổ có nhiều loại như: máy tia huỳnh quang X, máy đo sáng quang phổ, máy quang phổ UV – VIS. Nhờ có máy quang phổ, người dùng có thể phân tích thành phần nguyên tố có trong vật liệu, phân chia các chất độc và chất không độc… và được ứng dụng rộng rãi trong các ngành hóa học, nghiên cứu sinh học.

Một số máy đo quang phổ chất lượng mà bạn nên tham khảo nếu có nhu cầu sử dụng đó là: TES 136, TES 133, TES 137… Các sản phẩm này hiện đang có sẵn hàng tại công ty TKTECH. Cam kết chính hãng 100%, đầy đủ giấy tờ, bảo hành và đặc biệt là mức giá cực kỳ ưu đãi.

Trên đây là thông tin tổng hợp về quang phổ, hy vọng qua đó bạn đã biết được quang phổ do ánh sáng mặt trời là gì. Máy quang phổ là thiết bị rất cần thiết trong phòng thí nghiệm. Vì vậy hãy đảm bảo lựa chọn đơn vị cung cấp hàng uy tín để đảm bảo chất lượng của máy móc khi sử dụng bạn nhé!