Phẩm màu thực phẩm là gì? Các loại màu thực phẩm hiện nay

Các loại thực phẩm sử dụng trong đời sống hằng ngày như nước ngọt, đồ ăn nhanh, bánh kẹo thường được các nhà sản xuất ứng dụng để làm tăng chất lượng màu sắc. Vậy bạn có biết phẩm màu thực phẩm là gì và có những loại nào hay chưa? Để kiểm tra chất lượng và tính an toàn của thực phẩm thì bạn nên sử dụng máy đo màu.

Khái niệm phẩm màu thực phẩm là gì?

Phẩm màu là một nhóm các chất tạo màu được sử dụng để làm phụ gia, tạo màu sắc hoặc cải thiện chất lượng màu sắc cho các loại thực phẩm như đồ ăn, nước uống, bánh kẹp, đồ hộp. Nhằm giúp chúng trở nên bắt bắt, hấp dẫn hơn đối với người dùng.

Ngày nay, đa số các đơn vị, cơ sở sản xuất thực phẩm đều sử dụng phẩm màu (lượng vừa đủ) để tạo ra các sản phẩm có màu sắc hấp dẫn và thu hút người tiêu dùng. Tuy nhiên, việc sử dụng chúng cần tuân thủ các quy định và hạn chế về liều lượng, tính an toàn được quy định bởi cơ quan quản lý thực phẩm. Đảm bảo không gây hại cho sức khỏe của người tiêu dùng.

Phẩm màu thực phẩm có những loại nào?

Có hai loại chính của phẩm màu thực phẩm đó là:

– Phẩm màu tự nhiên

Loại này được chiết xuất từ nguồn tự nhiên như thực phẩm, thảo dược, hoa quả, rễ cây, và thậm chí từ côn trùng. Ví dụ về phẩm màu tự nhiên bao gồm carotenoid (tìm thấy trong cà rốt), anthocyanin (tìm thấy trong quả mâm xôi và dâu), và chlorophyll (tìm thấy trong lá cây). Chúng thường được coi là an toàn hơn so với phẩm màu tổng hợp.

– Phẩm màu tổng hợp

Đây là phẩm màu được sản xuất bằng cách tổng hợp hóa học. Chúng thường được sáng tạo để có màu sắc và tính ổn định cụ thể. Một số ví dụ về phẩm màu tổng hợp bao gồm Tartrazine (màu vàng) và Allura Red (màu đỏ). Các phẩm màu tổng hợp thường phải được kiểm tra và chứng nhận bởi các cơ quan quản lý thực phẩm để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Các loại màu thực phẩm phổ biến hiện nay 

Hiện nay, có nhiều loại phẩm màu thực phẩm nhưng chủ yếu được phân thành hai loại chính: phẩm màu tự nhiên và phẩm màu hoá học. Dưới đây là một số ví dụ về cả hai loại này:

Phẩm màu tự nhiên

1. Carotenoid: Loại này bao gồm các màu từ màu cam đến màu đỏ được tìm thấy trong nhiều loại rau củ và quả. Ví dụ, beta-carotene (màu cam) tìm thấy trong cà rốt và lycopene (màu đỏ) tìm thấy trong cà chua
2. Anthocyanin: Màu sắc từ đỏ tới tím, tìm thấy trong quả mâm xôi, dâu, và nho.

3. Chlorophyll: Màu xanh từ các loại cây lá, như rau cải, bắp cải, và rau diếp cá.

4. Caramel: Màu nâu từ việc nấu đường và các hợp chất tự nhiên khác. Được sử dụng rộng rãi trong thực phẩm như soda có ga và bánh kẹo.

5. Curcumin: Màu vàng từ củ nghệ, thường được sử dụng trong nấu ăn và thực phẩm đông lạnh.

Phẩm màu hoá học

1. Tartrazine (Yellow #5): Màu vàng, phổ biến trong thực phẩm như nước ngọt và bánh kẹo.

2. Allura Red (Red #40): Màu đỏ, thường được sử dụng trong đồ uống có ga và kẹo.

3. Brilliant Blue (Blue #1): Màu xanh dương, thường được sử dụng trong thực phẩm như kẹo và bánh kẹo.

4. Sunset Yellow (Yellow #6): Màu cam, thường được sử dụng trong thực phẩm như nước ngọt và thực phẩm đông lạnh.

5. Indigo Carmine (Blue #2): Màu xanh đậm, thường được sử dụng trong thực phẩm như mứt và hải sản.

6. Erythrosine (Red #3): Màu hồng, thường được sử dụng trong thực phẩm như đồ uống có ga và bánh kẹo.

Ưu nhược điểm của các loại phẩm màu thực phẩm

Để lựa chọn loại phẩm màu với liều lượng và cách sử dụng phù hợp, người dùng cần nắm rõ từng ưu điểm và hạn chế của mỗi loại như sau:

Ưu điểm của phẩm màu thực phẩm tự nhiên

– Tự nhiên và an toàn hơn: Phẩm màu tự nhiên được trích xuất từ các nguồn tự nhiên như cây cỏ, hoa quả và thảo dược, nên thường được coi là an toàn hơn so với các sản phẩm màu hoá học.

– Hàm lượng chất chống oxy hóa: Một số phẩm màu tự nhiên chứa các hợp chất chống oxy hóa có lợi cho sức khỏe, ví dụ như các loại flavonoid trong quả mâm xôi.

– Tính hấp dẫn từ góc nhìn marketing: Sản phẩm chứa phẩm màu tự nhiên thường được quảng cáo như là sự lựa chọn lành mạnh và tự nhiên hơn.

Nhược điểm của phẩm màu thực phẩm tự nhiên

– Khả năng mất màu: Phẩm màu tự nhiên thường không ổn định và có thể mất màu nhanh hơn so với sản phẩm màu hoá học trong điều kiện lưu trữ và xử lý thực phẩm.

– Giá cả và sự khan hiếm: Một số loại phẩm màu tự nhiên có thể đắt đỏ và hiếm hoi, làm tăng giá thành sản phẩm thực phẩm.

Ưu điểm của phẩm màu thực phẩm hoá học

– Màu sắc ổn định: Phẩm màu thực phẩm hoá học thường có màu sắc ổn định và bền hơn trong điều kiện lưu trữ và xử lý thực phẩm.

– Tính linh hoạt trong thiết kế màu sắc: Các sản phẩm màu hoá học có thể được tạo ra với màu sắc chính xác và đồng nhất, cho phép người sản xuất kiểm soát màu sắc của sản phẩm.

– Chi phí thấp hơn: Phẩm màu hoá học thường rẻ hơn so với các phẩm màu tự nhiên và có sẵn rộng rãi.

Nhược điểm của phẩm màu thực phẩm hoá học

– Nguy cơ về an toàn thực phẩm: Một số sản phẩm màu hoá học có thể gây dấu ảnh hưởng đến sức khỏe nếu sử dụng quá liều hoặc không tuân thủ các quy định an toàn.

– Không có giá trị dinh dưỡng: Phần lớn các sản phẩm màu thực phẩm hoá học không có giá trị dinh dưỡng và không có lợi ích cho sức khỏe.

– Phản ứng dị ứng: Một số người có thể có các phản ứng dị ứng hoặc không dung nạp với một số sản phẩm màu hoá học.

Chọn loại phẩm màu nào phù hợp cho sản phẩm thực phẩm cụ thể cần phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bao gồm mục tiêu thiết kế màu sắc, yêu cầu về an toàn, giá cả, nhu cầu của người tiêu dùng. Việc sử dụng và kiểm tra phẩm màu cần thực hiện chặt chẽ theo quy định để đảm bảo sản phẩm cuối cùng đạt tính an toàn và hấp dẫn.

Cách kiểm tra màu thực phẩm chính xác

Vì màu sắc thực phẩm ngày nay đa dạng nên việc sử dụng bản màu hay bằng mắt thường khó phân biệt được màu sắc thật sự. Giải pháp đưa ra là sử dụng máy đo màu thực phẩm hoặc tủ so màu. Đây là những thiết bị giúp phân tích và đưa ra màu sắc chính xác nhất từ một mẫu sản phẩm mà bạn muốn kiểm tra màu sắc.

Tùy từng loại sản phẩm như các loại vải, các sản phẩm nhuộm và ngành công nghiệp nhuộm nên sử dụng thiết bị máy so màu. Nếu muốn kiểm tra màu sắc trong ngành sơn thì máy so màu cầm tay xrite là sự lựa chọn thích hợp nhất. Và nếu muốn kiểm tra màu sắc thực phẩm, đồ uống bạn nên chọn máy so màu cầm tay NH310.

Mặc dù phẩm màu thực phẩm sẽ giúp thức ăn và đồ uống đẹp mắt hơn nhưng bạn nên lựa chọn những sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên, hạn chế sử dụng các loại phẩm màu nhân tạo.