Độ lệch trục vòng bi là một vấn đề phổ biến trong các thiết bị cơ khí. Khi vòng bi không quay đồng tâm với trục, ma sát tăng lên, gây ra tiếng ồn, rung động và làm giảm hiệu suất làm việc của máy móc. Vậy, nguyên nhân gây ra độ lệch trục vòng bi là gì? Và làm thế nào để khắc phục tình trạng này? Hãy cùng TKTECH tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.
Nguyên nhân xảy ra độ lệch trục vòng bi là gì?
Sai lệch độ đồng trục có thể xảy ra trong trục quay của vòng bi bạc đạn. Góc lệch giữa trục và gối có thể xảy ra khi trục bị võng do tác động của tải trong quá trình làm việc. Bên cạnh đó, hiện tượng xuất hiện độ lệch trục trên các loại vòng bi bạc đạn cũng có thể xảy ra khi khoảng cách giữa hai ổ lăn quá lớn.
Vòng bi lệch trục có ảnh hưởng như thế nào?
Sau khi nắm rõ khái niệm độ lệch trục vòng bi, nếu để xảy ra này thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động, độ bền và tuổi thọ của vòng bi cũng như năng suất làm việc của máy móc thiết bị. Cụ thể
– Khi độ lệch trục lớn hơn các khe hở bên trong ổ đỡ sẽ làm giảm độ bền, tuổi thọ của vòng bi một cách đáng kể. Chúng ta đều biết mỗi một vòng bi bạc đạn đều sẽ có khe hở bên trong nhằm mục đích giãn nở nhiệt và cho phép một lượng lệch tâm nhất định khi hoạt động. Nhưng trong trường hợp khe hở này không đủ sẽ làm cho các bề mặt kim loại bị tiếp xúc với nhau. Điều này sẽ tạo ra ứng suất động làm cho vòng bi nhanh bị hỏng.
– Vòng bi lệch trục cũng sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả truyền động, dẫn đến suy giảm hiệu suất công việc. Thậm chí còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ xảy ra các sự cố, gây hư hỏng cho thiết bị, máy móc trong quá trình làm việc.
Các loại vòng bi bạc đạn có độ lệch như thế nào?
Để biết chính xác độ lệch trục vòng bi là gì và đặc điểm của mức độ lệch của từng loại vòng bi thì bạn đọc hãy tiếp tục theo dõi phần bài viết dưới đây:
– Các ổ lăn có độ cứng vững cao (ví dụ như ổ bi đỡ, ổ bi đũa) thường sẽ chỉ có thể chịu được một độ lệch góc khoảng cỡ vài phút (của cung lượng giác) mà không bị hỏng. Nếu như vượt quá mức thời gian này thì chắc chắn vòng bi sẽ bị hỏng.
– Đối với các loại vòng bi tự lựa (ví dụ như ổ bi đỡ tự lựa, ổ tang trống, ổ lăn hình xuyến (ổ CARB) và ổ tang trống chặn) thì nó có thể bù trừ được độ lệch trục cũng như độ lệch ban đầu do sai sót của khâu gia công hoặc sai sót trong quá trình lắp đặt.
– Đối với loại ổ bi chặn có vòng đệm ơ mặt tựa cầu và vòng đệm đỡ, cụ ổ bi và ổ kim tự lựa thì nó có thể bù trừ độ lệch ban đầu phát sinh do sai sót khi gia công hoặc khi lắp.
Giá trị cho phép của độ lệch trục vòng bi của mỗi loại bạc đạn sẽ khác nhau. Chính vì vậy, nếu phát hiện độ lệch trục của bạc đạn vượt quá giá trị cho phép thì bạn cần liên hệ với bộ phận kỹ thuật hoặc đơn vị cung cấp sản phẩm để khắc phục kịp thời. Tránh làm ảnh hưởng đến máy móc cũng như hiệu suất công việc.
Khi vòng bi bị lệch trục thì phải làm sao?
Sau khi biết độ lệch trục vòng bi là gì thì bạn cũg cần nắm rõ dấu hiệu xuất hiện độ lệch trục trên vòng bi bạc đạn:
– Vòng bi đũa trụ: Quan sát bạn sẽ thấy một bên rãnh lăn sẽ bị tróc. Nguyên nhân có thể là do vòng bi được lắp không vuông góc với trục.
– Vòng bi cầu: Xuất hiện các vết tróc in đậm, đối xứng và không song song với rãnh lăn. Nguyên nhân có thể là do trục bị lệch góc hoặc do vòng bi bị lắp nghiêng trong lỗ.
Biện pháp để khắc phục các tình trạng lệch trung này đó chính là kiểm tra lệch góc trục của vòng bi bạc đạn.
Cách kiểm tra độ lệch trục vòng bi chi tiết
Bên cạnh việc nhận biết độ lệch trục vòng bi là gì, độ lệch đồng tâm của vòng bi qua thị giác và phán đoán. Người dùng cần có phương pháp kiểm tra khoa học hơn để đảm bảo độ chính xác cao nhất. Để thực hiện, bạn cần sử dụng đến các dụng cụ đo sự đồng tâm của vòng bi để thấy được độ lệch tâm bên ngoài và sự không vuông góc giữa vòng bi ngoài và tâm của trục.
Đối với nhiệm vụ này thì đồng hồ so có khả năng đo lệch tâm tĩnh và động của vòng ngoài, vòng trong của trục hiệu quả và cho kết quả chính xác. Thiết bị gắn trên thân máy và đầu xo gắn trên vòng trong khi trục quay.
Độ lệch trục của các loại vòng bi cho phép là bao nhiêu?
Đối với vòng bi nói chung, độ lệch cho cho phép là 1.0 mil/inch(1.0 milliradian). Tức là đường kính 4 inches thì cho phép lệch 4,0 mil/inche. Chú ý 1mil = 0.025mm.
Bạn có thể tham khảo một số mẫu đồng hồ so chất lượng, giá cả phải chăng tại website của TKTech.
> Có thể bạn quan tâm
Hướng dẫn cách lắp vòng bi vào trục đúng kỹ thuật
Để hạn chế độ lệch trục vòng bi là gì tối đa, điều quan trọng đó chính là cần phải ắp vòng bi vào trục chuẩn xác, đúng quy trình sau:
Bước 1: Chuẩn bị
– Dụng cụ lắp đặt vòng bi gồm: bộ cảo vòng bi tiêu chuẩn, bộ chìa vặn đai ốc măng côn, chìa khóa móc điều chỉnh vặn đai ốc. Bên cạnh đó, nên sử dụng thêm dụng cụ đóng để giảm va đập trong quá trình tháo lắp.
– Chuẩn bị các phụ kiện gồm: vòng chêm, vòng đệm, măng xông đẩy, đai ốc trục…
– Cần làm sạch đầu trục lắp vòng bi, giữ cho vòng bi sạch không dính bụi bẩn.
Bước 2: Kiểm tra trước khi lắp vòng bi
Bạn cần kiểm tra kích thước của trục và vòng bi để đảm bảo lắp đặt và vận hành hiệu quả, tránh bị độ lệch trục vòng bi quá lớn.
– Gối đỡ vòng bi: xác định kích thước đường kính gối đỡ để xác lập thông số phù hợp với thông số ban đầu
– Trục: kiểm tra xem trục có được chế tạo chính xác và đúng kích thước chưa. Kiểm tra để chắc chắn rằng trục được gia công vuông góc với đường trục tâm không. Bởi vòng bi có thể nhanh bị hỏng vì lệch tâm.
Bước 3: Cách đóng vòng bi vào trục đúng cách
Nên đặt vòng bi mới ở những nơi khô ráo, thoáng mát. Khi chưa sử dụng thì không nên mở vòng bi. Nếu sử dụng vòng bi cũ, cần vệ sinh sạch sẽ vành của vòng bi. Kiểm tra cẩn thận xem vòng bi có bị hư hỏng nào không. Nếu vòng bi vẫn tốt thì mới nên sử dụng tiếp để tránh bị độ lệch trục trên bạc đạn quá lớn khi lắp đặt và sử dụng. Sau đó, kiểm tra lại các thông số kỹ thuật một lần nữa để lắp đặt một cách chính xác nhất.
Bước 4: Thực hiện thao tác lắp đặt vòng bi
Thực hiện thao tác lắp vòng bi vào trục theo hướng dẫn của nhà sản xuất cho mỗi loại cụ thể: vòng bi hình trụ, vòng bi đũa côn, vòng bi có vành…
Bước 5: Sau khi lắp đặt xong
Sau khi lắp đặt xong vòng bi, cần kiểm tra và tiến hành chạy thử để xem vòng bi có ổn định không. Nếu thông số không đảm bảo thì cần tháo ra để lắp lại.
Việc lắp đặt vòng bi đúng quy trình sẽ giúp máy móc vận hành được hết công suất tối đa. Điều này đem lại năng suất tốt nhất. Vừa đem lại độ bền cho sản phẩm vừa giúp máy móc ổn định hơn rất nhiều.
Hy vọng qua bài viết trên đây, bạn đã nắm được độ lệch trục vòng bi là gì và cách kiểm tra nó như thế nào. Đây là một yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng làm việc cũng như tuổi thọ của vòng bi cho nên bạn cần phải lưu ý kỹ. Chúc bạn sẽ sử dụng vòng bi một cách hiệu quả nhất! Nếu có nhu cầu tìm mua các loại vòng bi chính hãng, hãy liên hệ với cửa hàng TKTECH để được tư vấn và báo giá nhé!