Độ ẩm thích hợp để bảo quản thóc gạo lâu năm là bao nhiêu?
Trong quá trình bảo quản thóc, gạo bà con hay gặp tình trạng nấm mốc, lên men, côn trùng xâm nhập… sau một thời gian cất giữ. Điều này ảnh hưởng đến chất lượng của thóc gạo và sức khỏe của người sử dụng. Mà nguyên nhân chính là do độ ẩm bảo quản chúng chưa đảm bảo. Vậy độ ẩm thích hợp để bảo quản thóc gạo lâu năm là bao nhiêu? Hãy cùng bài viết hôm nay tìm hiểu nhé!
Tại sao độ ẩm lại quan trọng trong bảo quản thóc gạo?
Độ ẩm là yếu tố quyết định hàng đầu đến chất lượng và thời gian bảo quản của thóc gạo. Nếu độ ẩm không được kiểm soát tốt, thóc gạo sẽ dễ bị hư hỏng, giảm chất lượng và gây ra nhiều thiệt hại kinh tế. Dưới đây là những lý do giải thích tầm quan trọng của việc kiểm soát độ ẩm thích hợp để bảo quản thóc gạo lâu năm:
– Sự phát triển của nấm mốc và vi khuẩn: Độ ẩm cao tạo điều kiện lý tưởng cho nấm mốc và vi khuẩn sinh sôi, gây ra các bệnh hại như mốc xanh, mốc đỏ, làm giảm chất lượng gạo, thậm chí gây độc hại cho sức khỏe con người. Độ ẩm thấp dù hạn chế sự phát triển của nấm mốc nhưng lại làm cho gạo bị khô cứng, giảm chất lượng khi nấu.
– Sự tấn công của côn trùng: Độ ẩm cao thu hút các loại côn trùng như mọt, rệp… tấn công làm giảm lượng gạo và làm giảm chất lượng gạo.
– Ảnh hưởng đến quá trình xay xát: Độ ẩm cao làm cho gạo bị dính, khó xay xát, làm giảm năng suất và chất lượng gạo thành phẩm. Còn độ ẩm quá thấp thì gạo dễ vỡ vụn trong quá trình xay xát, làm giảm giá trị thương phẩm.
Độ ẩm không phù hợp gây ra các vấn đề như gạo bị ôi thiu, mốc, giảm mùi vị, gạo nấu không dẻo, dễ bị nát. Chính vì thế, cần phải biết độ ẩm thích hợp để bảo quản thóc gạo lâu năm là bao nhiêu để bảo vệ thóc gạo khỏi các tác nhân gây hại, giữ gìn chất lượng gạo, đảm bảo hiệu quả kinh tế cho người sản xuất và người tiêu dùng.
Độ ẩm thích hợp để bảo quản thóc gạo là bao nhiêu %?
Theo nghiên cứu của các chuyên gia nông nghiệp, độ ẩm không khí tốt nhất để bảo quản gạo phải đạt mức 13 – 14% đối với thời gian bảo quản từ 2 – 3 tháng. Nếu muốn kéo dài hạn sử dụng, ví dụ tích trữ gạo trên ba tháng thì độ ẩm thích hợp nhất là từ 12 – 15%. Khi có nhu cầu sử dụng ngay và luôn thì gạo phải đạt độ ẩm ở mức 13 – 14% để quá trình xay xát diễn ra tốt nhất.
Trong khi đó, gạo mới thu hoạch thường sẽ có độ ẩm trong khoảng 20 – 27%. Lúc này bà con nên xử lý ngay bằng cách sơ chế sạch sau đó phơi hoặc sấy khô để giảm độ ẩm xuống còn 20%.
Để xác định chỉ số độ ẩm thích hợp để bảo quản thóc gạo, bạn có thể sử dụng nhiệt ẩm kế để bàn Elitech BT-3 hoặc nhiệt ẩm kế tự ghi. Những thiết bị này sẽ giúp bạn theo dõi và điều chỉnh mức độ ẩm phù hợp. Ngoài ra, bà con nông dân nên phân loại nông sản theo các mục đích sử dụng (ngắn hạn, dài hạn) để đảm bảo an toàn và chất lượng khi sử dụng.
Các phương pháp đo độ ẩm thóc gạo phổ biến
Việc đo độ ẩm thóc gạo là rất quan trọng để đảm bảo chất lượng và giá trị dinh dưỡng của sản phẩm được lưu giữ và tăng cao. Hiện nay, muốn biết được giá trị độ ẩm thích hợp để bảo quản thóc gạo lâu năm là bao nhiêu, người ta thường sử dụng một trong hai phương pháp chính sau đây:
– Đo độ ẩm thóc gạo bằng tay: Phương pháp đo độ ẩm này là dựa trên cảm giác của người đo để xác định độ ẩm của thóc gạo. Họ sẽ cầm một ít thóc gạo trên tay sau đó cảm nhận độ ẩm của nó. Tuy nhiên, cách này không đảm bảo độ chính xác, sai số quá lớn.
– Sử dụng máy đo độ ẩm nông sản: Các thiết bị đo độ ẩm thóc gạo hiện nay được sử dụng rất rộng rãi tại các nhà máy sản xuất gạo, chế biến thực phẩm bởi khả năng đo độ ẩm một cách chính xác. Máy sử dụng các cảm biến đo độ ẩm nhạy để đo độ ẩm của thóc gạo và hiển thị kết quả trên màn hình.
Cách phơi và bảo quản thóc gạo hiệu quả
Sau khi đã nắm được độ ẩm thích hợp để bảo quản thóc gạo lâu năm là bao nhiêu? Bạn đọc cần thực hiện phơi và bảo quản thóc gạo theo các phương pháp dưới đây để đảm bảo chất lượng gạo luôn được tốt, không bị ẩm mốc :
Phơi nhanh ở thời tiết ngoài trời
Nếu nhiệt độ môi trường đạt mức 35 – 40 độ C hoặc cao hơn càng tốt, bà con có thể san thóc thành từng luống, mỗi luống cao 10-12cm. Cứ sau một giờ đồng hồ lại xới luống mới theo hướng ngược lại. Với cách sấy này, bạn chỉ cần phơi gạo liên tục trong khoảng từ 2 – 3 ngày thì gạo sẽ được xay xát và sử dụng được. Tuy nhiên, nhược điểm của cách phơi sấy này là phụ thuộc vào thời tiết, quá trình xay xát, gạo bị nát và chất lượng không tốt như mong muốn.
Phơi chậm
Vẫn là phương pháp san thóc thành từng luống, tuy nhiên, ngày đầu tiên chỉ phơi 2 tiếng, ngày thứ 2 phơi 3 tiếng và ngày thứ 3 phơi thóc trong 4 tiếng. Cứ sau 15 phút lại tiến hành cào lúa và đảo theo các hướng khác nhau. Những ngày tiếp theo phơi lúa từ 5 – 6 tiếng/ngày cho đến khi đạt độ ẩm thích hợp để xay xát hoặc bảo quản. Phương pháp sấy chậm này chỉ cần là lúa khô sẽ đạt yêu cầu khoảng 5 ngày. Hạt gạo khi xay xát sẽ không bị gãy vỡ và có chất lượng cao.
Cách bảo quản gạo sao cho đúng
Mục đích của quy trình bảo quản là đảm bảo cho hạt thóc gạo luôn khô ráo, tránh bị mốc và không có men, côn trùng hay chuột chui vào trong. Bà con thường sẽ bảo quản thóc gạo trong các chum, vại, quây, thùng… có phần nắp được đậy kín. Sau khi lúa khô đến độ ẩm an toàn (khoảng 11-13%), tiến hành quạt làm sạch loại bỏ các mảnh vụn và côn trùng.
Sau đó chuyển thóc gạo vào các dụng cụ bảo quản khô ráo, sạch sẽ để bảo quản. Nếu đậy kín, để ở nơi khô ráo, thoáng mát thì có thể bảo quản được lên tới 4 – 5 năm mà chất lượng hạt gạo vẫn đảm bảo, độ hao hụt không đáng kể.
Một số lưu ý khi bảo quản thóc gạo
Để đảm bảo thóc gạo được bảo quản cẩn thận, đúng cách và chất lượng tốt nhất khi sử dụng, không cần quan tâm độ ẩm thích hợp để bảo quản thóc gạo lâu năm là bao nhiêu thì bà con cần chú ý một số vấn đề như sau:
– Phân loại lúc để phơi sấy phù hợp: Ví dụ, phần thóc để sử dụng trong hai tháng sắp tới là 80kg thì bạn có thể phơi khoảng 2 ngày nắng là có thể đem đi xay xát được rồi. Còn nếu chưa cần dùng và muốn tích trữ thì bạn cần phơi khoảng 3 – 4 ngày nắng mới đảm bảo độ ẩm thích hợp để bảo quản thóc gạo được tốt nhất.
– Làm sạch lúa trước khi bảo quản để tránh ẩm mốc, mối mọt: Sau khi làm khô, bà con nên quạt sạch để loại bỏ trấu, bụi bẩn, trứng sâu bệnh…
– Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát: Bà con nên đóng bao nilon, nên để lúa cao hơn mặt đất từ 25 – 30cm để tránh hơi ẩm từ đất bốc lên. Đặc biệt, nên để trong nhà kho thông thoáng.
Gợi ý máy đo độ ẩm cho thóc gạo chất lượng
Sau khi đã có đáp án cho câu hỏi: Độ ẩm thích hợp để bảo quản thóc gạo lâu năm là bao nhiêu, nếu bạn đang tìm kiếm các thiết bị giúp đo lường độ ẩm cho thóc gạo trong quá trình bảo quả và lưu trữ, có thể tham khảo hai sản phẩm dưới đây:
Máy đo độ ẩm ngũ cốc, nông sản TK-100G
Dụng cụ đo độ ẩm này được thiết kế linh hoạt, dễ sử dụng với chân đo rộng, màn hình LCD trang bị đèn nền, tự động điều chỉnh nhiệt độ… Ưu điểm của máy đo độ ẩm nông sản TK-100G đó chính là: Thao tác đo nhanh và chính xác độ ẩm của nhiều loại ngũ cốc, nông sản: lúa, gạo, đậu nành, cỏ khô… Phạm vi đo từ 6 – 30%.
Máy đo độ ẩm ngô, đậu, bột mì, lúa, gạo TK-100S
Đây là thiết bị đo độ ẩm được sử dụng rộng rãi trong quá trình chế biến, thu mua tích trữ và vận chuyển nông sản, ngũ cốc. Ưu điểm của nó là cảm biến có độ nhạy cao, cho kết quả đo nhanh chóng và chính xác để đánh giá chất lượng thóc gạo tốt nhất. Từ đó có phương án rõ ràng trong việc bảo quản.
Máy đo độ ẩm lúa, gạo Kett F511
Kett F511 là dòng máy đo độ ẩm cầm tay được sử dụng trên các mẫu lúa và gạo tươi hoặc khô, đo độ ẩm trong khoảng từ 7,0% đến 35,0% với độ chính xác 0,5%. Cách sử dụng máy khá đơn giản:
Bật nguồn máy bằng phím POWER và đợi khoảng 3 giây để ổn định thiết bị. Sau đó nhấn phím SELECT để lựa chọn mã cần đo (thóc gạo). Tiến hành cho mẫu vào muỗng và đưa muỗng vào khoang đo, xoay núm vặn theo chiều kim đồng hồ cho đến dấu STOP. Sau đó nhấn phím MEA để nhận kết quả đo.
>> Có thể bạn quan tâm
Hy vọng với những thông tin trên đây đã giúp bạn trả lời được câu hỏi: Độ ẩm thích hợp để bảo quản thóc gạo lâu năm là bao nhiêu? Bên cạnh đó, mong rằng bạn đọc cũng nắm được những phương pháp để bảo quản thóc gạo tốt nhất. Nếu có nhu cầu sử dụng máy đo độ ẩm nông sản, hãy liên hệ ngay TKTECH để được hỗ trợ nhé! Địa chỉ cam kết giúp bạn chọn được thiết bị tốt nhất với giá cả hợp lý nhất.
