Trong động cơ của các phương tiện giao thông như ô tô, xe máy, máy bay… đều được trang bị một loại cảm biến oxy. Vậy thiết bị này đảm nhiệm chức năng gì trong động cơ đó? Bài viết hôm nay sẽ giúp bạn tìm hiểu thông tin về nó. Đồng thời hướng dẫn thực hiện cách kiểm tra cảm biến oxy sống hay chết đơn giản và hiệu quả nhất.
Khái niệm cảm biến oxy là gì?
Cảm biến oxy là một thiết bị điện tử có chức năng đo và theo dõi nồng độ oxy còn sót lại trong khí thải của ô tô, xe máy. Nhờ có cảm biến oxy, động cơ sẽ điều chỉnh được mức độ phun nhiên liệu phù hợp sao cho đáp ứng tiêu chuẩn về khí thải của phương tiện giao thông.
Cảm biến oxy (oxygen sensor) được lắp đặt ở nhiều vị trí khác nhau trong động cơ của ô tô. Nó có hệ thống đèn cảnh báo thông minh sẽ sáng lên khi có bộ phận bị trục trặc. Nhờ vậy, bạn có thể kiểm tra chính xác phần gặp vấn đề mà không phải tháo lắp toàn bộ hệ thống.
Cấu tạo của Oxygen sensor – Cách kiểm tra cảm biến oxy sống hay chết hiệu quả
Cảm biến oxy khá được chia thành 2 dạng: nung nóng và không nung nóng và mỗi dòng sẽ có đặt điểm cấu tạo khác nhau.
Cảm biến nung nóng (HEATED)
Loại cảm biến này bao gồm 1 điện trở bên trong có chức năng sấy nóng cho bộ cảm biến. Nhờ vậy nên cảm biến có thể làm việc trong môi trường nhiệt độ từ 600 – 650 độ F (tương đương 315 – 343 độ C) để sản sinh ra điện thế và truyền về ECU (Bộ điều khiển trung tâm).
Cảm biến không nung nóng (UNHEATED)
Dòng cảm biến này hoạt động không có điện trở. Nó tự làm nóng cho đến khi đạt mức nhiệt nhất định đủ để làm việc. Khi xe bắt đầu chạy sẽ sử dụng lượng hóa khí thấp. Sau một thời gian lâu thì xe sẽ đạt được lượng hóa khí cần tiêu thụ ở mức tiêu chuẩn.
Nguyên lý hoạt động của cảm biến oxy
Để nắm được cách kiểm tra cảm biến oxy sống hay chết chính xác nhất. Chắc chắn bạn phải hiểu được nguyên lý hoạt động của thiết bị này.
– Khi động cơ hoạt động, khí xả của nó sẽ lần lượt đi qua các đường ống đã được lắp sẵn cảm biến oxy. Sau đó khí xả này sẽ tiếp xúc với đầu dò của cảm biến. Lúc này, Oxygen sensor sẽ sinh ra hiệu điện thế có tỷ lệ nghịch với lượng oxy trong khí thải. Rồi truyền tín hiệu đó về bộ điều khiển trung tâm ECU.
– Nếu lượng khí oxy thải ra cao, dòng điện thế sẽ đạt mức 0,1V. Còn nếu lượng oxy thải ra thấp thì dòng điện thế sẽ đạt mức 0,9V.
– Sau khi có số liệu cụ thể của dòng điện, ECU sẽ điều chỉnh thời gian phun nhiên liệu để lượng xăng đạt mức độ lý tưởng.
Một số nguyên nhân dẫn đến cảm biến oxy bị lỗi
Trước khi đi vào tìm hiểu cách kiểm tra cảm biến oxy sống hay chết. Một bước quan trọng đó chính là phải xác định được nguyên nhân nhân gây ra tình trạng cảm biến oxy bị lỗi là gì?
Trong quá trình sử dụng, đôi khi cảm biến oxy sẽ bị lỗi là điều không thể tránh khỏi. Có rất nhiều lý do làm cho Oxygen sensor bị hỏng. Nhưng phần lớn là do chất lượng của nguồn nhiên liệu đầu vào không đảm bảo. Nếu sử dụng nguyên liệu kém chất lượng sẽ tạo ra nguồn khí thải độc hại. Những khí thải độc này sẽ phá hủy các bộ phận trong động cơ, gây ra phản ứng hóa học với oxy. Điều đó làm cho cảm biến oxy bị lỗi hoặc hư hỏng nặng nề. Ngoài ra, cảm biến oxy cũng có thể bị hỏng do đứt dây điện, bị gãy/cong vẹo…
Dấu hiệu nhận biết cảm biến oxy bị lỗi, hỏng hóc
– Xe hao xăng nhanh chóng: do cảm biến bị lỗi nên nó cung cấp các tín hiệu sai đến ECU. Từ đó dẫn đến việc ECU có sự điều chỉnh mức phun nhiên liệu sai. Gây ra tình trạng tiêu tốn lượng nhiên liệu nhiều hơn đáng kể.
– Khí thải của xe có mùi xăng sống: nếu xe bạn có hiện tượng này cũng có thể là cảm biến oxy đang bị hỏng. Bởi vì khi lượng xăng đi vào buồng đốt nhiều nhưng không được đốt cháy hết mà lại được đưa tới đường ống xả ra ngoài. Vậy nên làm cho bạn ngửi thấy được mùi xăng sống.
– Đèn Check Engine liên tục bật sáng: hầu như các dòng xe hơi đều được trang bị đèn báo hiệu Check Engine. Nó có tác dụng cảnh báo khi động cơ và bộ phận liên quan bị hỏng. Nếu thấy đèn này trên xe bị bật sáng, bạn cần kiểm tra xe, kiểm tra cảm biến oxy ngay.
Hướng dẫn chi tiết cách kiểm tra cảm biến oxy sống hay chết
Sau khi đã biết được nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết cảm biến oxy đang bị lỗi. Bạn cần tiến hành thực hiện kiểm tra cảm biến oxy bằng đồng hồ vạn năng. Phương pháp này được sử dụng cho cách đo cảm biến oxy 4 dây, 3 dây, 2 dây trên ô tô và xe máy. Trước khi thực hiện đo, bạn cần đảm bảo trang bị các dụng cụ bảo hộ và không chạm trực tiếp bằng tay. Đối với hai loại cảm biến tích hợp trong động cơ và cảm biến rời. Cách đo và kiểm tra Oxygen sensor cũng có đối chút khác nhau như sau:
Đối với cảm biến oxy vẫn ở trong động cơ, bạn thực hiện như sau:
Bước 1: Chỉnh đồng hồ VOM về thang đo điện áp một chiều dưới 1V. Que dò màu đen cắm vào cổng COM, que dò màu đỏ cắm vào cổng V.
Bước 2: Để hai đầu của que dò nối với hai cực của cảm biến oxy. Que dò màu đỏ ( cực dương) nối với cực dương của cảm biến, que màu đen ( cực âm) nối với cực âm của cảm biến.
Bước 3: Đọc kết quả.
– Khi động cơ đã nóng và máy được bật nhưng không khởi động: Mức điện áp của cảm biến oxy sẽ nằm trong khoảng 0.4 – 0.45V.
– Khi máy đang chạy, chìa khóa xe vặn ở mức ON và nhả chân ga ra: Mức điện áp của sensor là 0.5V.
– Khi máy nguội, chìa khóa vẫn vặn ở mức ON: Mức điện áp của cảm biến oxy là từ 0.1 đến 0.2V.
– Khi máy hoạt động bình thường: Oxygen sensor có điện áp từ 0.1 đến 0.9V.
Nếu đồng hồ vạn năng không hiển thị kết quả, hoặc kết quả lệch nhiều so với các chỉ số ở trên. Tức là cảm biến oxy đã bị hỏng và cần sửa chữa, thay thế.
Đối với cảm biến oxy rời thì bạn thực hiện như sau:
Bước 1: Dùng bàn kẹp để cố định cảm biến oxy. Nối dây đo của đồng hồ vào hai cực của cảm biến.
Bước 2: Sử dụng mỏ hàn đốt nóng phần đầu của cảm biến và quan sát kết quả đo trên đồng hồ.
– Khi cảm biến đủ nóng: Mức điện thế phải đạt 0.6V và duy trì liên tục trong 20s.
– Khi dừng mỏ hạn: Mức điện thế của cảm biến phải giảm 0.1V/s.
– Nếu kết quả của đồng hồ vạn năng chênh lệch quá lớn, chứng tỏ cảm biến oxy đang gặp vấn đề. Khi đó bạn cần tiến hành sửa chữa hoặc thay thế cảm biến oxy.
Thiết bị thực hiện cách kiểm tra cảm biến oxy sống hay chết hiệu quả
Bạn nên sử dụng đồng hồ VOM có điện trở khoảng 10MΩ để bảo vệ các thiết bị điện trên xe trong quá trình kiểm tra. Bên cạnh đó, phải chọn dòng đồng hồ vạn năng chất lượng, có khả năng đo điện áp và cho kết quả nhanh chóng, chính xác.
Hiện nay, một số mẫu đồng hồ VOM được đánh giá cao về chất lượng cũng như khả năng đo lường như:
– Đồng hồ vạn năng thương hiệu Kyoritsu: Kyoritsu 1009, Kyoritsu 1109S…
– Đồng hồ vạn năng thương hiệu Hioki: Hioki DT4256, Hioki DT4254, Hioki 3244-60…
Nếu cần thêm thông tin chi tiết về các thiết bị đo điện này. Bạn có thể tham khảo tại website: tktech.vn hoặc liên hệ hotline để được tư vấn cụ thể. TKTech là đơn vị uy tín, chuyên cung cấp các thiết bị đo lường chuyên dụng cho nhiều lĩnh vực. Sản phẩm tại đây cam kết chính hãng 100%, có bảo hành, hỗ trợ kỹ thuật đầy đủ và giá cả hợp lý.
Ứng dụng của thiết bị sau khi nắm được cách kiểm tra cảm biến oxy sống hay chết
Thực tế, oxygen sensor được dùng rất phổ biến trên các phương tiện vận chuyển. Mỗi cách lắp đặt đều nhằm đáp ứng nhu cầu công việc khác nhau:
– Cảm biến này có mặt ở các động cơ xe máy, ô tô… giúp đo lường được hàm lượng oxy có trong khí thải. Nhờ vậy mà máy có thể điều chỉnh mức nhiên liệu phù hợp cho động cơ. Đảm bảo giúp xe luôn vận hành ổn định.
– Trang bị cảm biến oxy còn hạn chế nồng độ hóa chất của khí thải như COx, SOx… Nhờ vậy giúp bảo vệ môi trường tốt hơn.
– Nếu xe không có cảm biến oxy sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận hành của động cơ.
Hy vọng qua bài viết hôm nay, bạn đã biết cảm biến oxy là gì? Nắm được dấu hiệu nhận biết thiết bị này gặp vấn đề. Và thực hiện cách kiểm tra cảm biến oxy sống hay chết đúng kỹ thuật, hiệu quả nhất.