Ảnh hưởng chất lượng điện năng đối với thiết bị điện tác động trực tiếp đến hiệu suất và tuổi thọ của các thiết bị. Chất lượng điện năng kém có thể gây ra hiện tượng quá áp, sụt áp, méo dạng sóng, làm tăng nhiệt độ và tiêu hao năng lượng, dẫn đến hư hỏng và giảm độ bền của thiết bị. Điều này không chỉ làm gián đoạn quá trình vận hành mà còn tăng chi phí sửa chữa, bảo trì. Vậy làm thế nào để hạn chế những tác động tiêu cực này? Hãy cùng TKTECH tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau.
Nguyên nhân làm suy giảm chất lượng điện năng
Chất lượng điện năng có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó hai nguyên nhân chính đến từ đơn vị cung cấp điện và khách hàng sử dụng điện.
Ảnh hưởng từ đơn vị cung cấp điện

Theo các quy định của Bộ Công Thương (Nghị định 105/2005/NĐ-CP, Thông tư 12/2010/TT-BCT, Thông tư 32/2010/TT-BCT), đơn vị cung cấp điện phải đảm bảo:
- Khắc phục sự cố đường dây nhanh chóng để duy trì độ tin cậy trong cung cấp điện.
- Đảm bảo nguồn điện từ các trạm phát đạt tiêu chuẩn chất lượng theo Thông tư 39.
- Kiểm soát chất lượng điện, hạn chế sóng hài và áp lớn từ khách hàng tác động lên lưới điện.
Nếu không thực hiện tốt các yêu cầu trên, hệ thống điện sẽ dễ bị quá tải, dao động tần số và điện áp không ổn định, ảnh hưởng chất lượng điện năng đối với thiết bị điện.
Ảnh hưởng từ khách hàng sử dụng điện

Các thiết bị điện, đặc biệt là phụ tải phi tuyến, có thể tạo ra sóng hài bậc cao, gây méo dạng điện áp và dòng điện trong lưới điện. Điều này làm giảm hiệu suất hệ thống, gây tổn thất năng lượng và ảnh hưởng đến các thiết bị khác.
Các nguồn gây sóng hài bậc cao gồm:
- Thiết bị gia dụng: Đèn huỳnh quang, đèn thủy ngân, lò vi sóng, điều hòa biến tần.
- Thiết bị văn phòng: Máy photocopy, bộ lưu điện UPS.
- Máy móc công nghiệp: Máy hàn hồ quang, lò luyện kim, bộ sạc ắc quy công suất lớn, hệ thống biến tần, khuếch đại từ.
- Bộ nguồn chỉnh lưu, nghịch lưu: Dùng trong nhiều thiết bị điện tử và hệ thống năng lượng.
Việc kiểm soát và hạn chế sóng hài bằng cách sử dụng thiết bị lọc, nâng cấp hệ thống điện sẽ giúp cải thiện chất lượng điện năng, giảm ảnh hưởng chất lượng điện năng đối với thiết bị điện và lưới điện.
Xem thêm: Những nguy hiểm khi sử dụng pin giá rẻ trong thiết bị đo lường
Những ảnh hưởng chất lượng điện năng đối với thiết bị điện
Chất lượng điện năng thấp gây ra quá áp, nhấp nháy điện áp, méo dạng sóng, làm giảm hiệu suất và tuổi thọ thiết bị. Điều này không chỉ dẫn đến hao tổn điện năng mà còn có thể gây hỏng hóc nghiêm trọng.

– Đối với động cơ điện: Sóng hài bậc cao làm méo dạng mô-men, ảnh hưởng đến lõi thép và dây quấn động cơ. Tăng tiếng ồn, rung lắc, tăng nhiệt độ, giảm hiệu suất. Khi sóng hài bậc 5 hoặc 7 quá lớn, có thể gây cộng hưởng cơ học, làm hỏng hộp số.
– Đối với tụ điện: Sóng hài gây nóng, làm tụ điện chịu quá áp. Dễ dẫn đến nổ tụ, gây nguy hiểm cho hệ thống điện.
– Đối với máy biến áp: Gây tiếng ồn, rung lắc, tăng nhiệt độ, giảm hiệu suất vận hành. Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể gây cháy nổ.
– Đối với dây truyền tải điện: Làm giảm công suất truyền tải, gây tổn hao năng lượng. Dây điện bị nóng, có nguy cơ chập cháy.
– Đối với thiết bị điện tử: Làm sai lệch hoạt động của bộ phận điều khiển. Có thể gây cháy vi mạch, ảnh hưởng đến độ bền thiết bị.
– Đối với thiết bị đo lường: Gây sai số trong quá trình vận hành, giảm độ chính xác. Kết quả đo bị sai lệch, ảnh hưởng đến công tác kiểm tra, kiểm soát.
– Đối với lò luyện kim loại: Tăng thời gian nấu chảy, giảm hiệu suất vận hành. Gia tăng chi phí sản xuất và tiêu hao năng lượng.
– Đối với mạng lưới điện: Giảm hiệu suất truyền tải, ảnh hưởng đến nguồn cung cấp điện.
– Đối với thiết bị chiếu sáng: Giảm độ sáng, ánh sáng chập chờn, ảnh hưởng đến thị giác.
Giải pháp giúp đảm bảo chất lượng điện năng

Chất lượng điện năng kém gây tổn thất lớn về kinh tế và an toàn, ảnh hưởng đến hiệu suất thiết bị cũng như tuổi thọ hệ thống điện. Để duy trì nguồn điện ổn định, việc kiểm tra và giám sát thường xuyên những ảnh hưởng chất lượng điện năng đối với thiết bị điện là điều cần thiết nhằm kịp thời phát hiện và ngăn chặn sự cố. TKTECH khuyến nghị sử dụng máy phân tích chất lượng điện năng để theo dõi, đánh giá và cải thiện hệ thống điện.
Lợi ích của máy phân tích chất lượng điện năng
- Đánh giá chất lượng nguồn điện: Giúp kiểm tra nguồn điện trước khi đưa vào sử dụng, đảm bảo ổn định cho thiết bị.
- Phát hiện ảnh hưởng của phụ tải phi tuyến: Xác định mức độ tác động của sóng hài và các yếu tố gây suy giảm điện năng.
- Xác định nguyên nhân sự cố: Giúp nhận diện nhanh chóng các vấn đề trong quá trình vận hành, giảm thời gian gián đoạn sản xuất.
- Bảo vệ thiết bị: Giảm thiểu rủi ro hỏng hóc, kéo dài tuổi thọ và tăng hiệu suất hoạt động.

Một số máy phân tích chất lượng điện năng tốt nhất 2025
Dưới đây là hai máy phân tích chất lượng điện năng tốt nhất, giúp đánh giá và giám sát hiệu quả hệ thống điện, góp phần giảm thiểu ảnh hưởng chất lượng điện năng đối với thiết bị điện:
Máy phân tích chất lượng điện Hioki PQ3100
Hioki PQ3100 được thiết kế để đơn giản hóa quá trình đo hệ thống điện 3 pha với giao diện trực quan, hướng dẫn kết nối nhanh chóng. Thiết bị có khả năng phát hiện lỗi kết nối như thứ tự pha sai hoặc cảm biến đảo ngược, đồng thời đưa ra đề xuất khắc phục.

Tính năng nổi bật:
- Hỗ trợ đo lường từ xa, hiển thị dữ liệu theo thời gian thực trên PC.
- Phần mềm PQ ONE miễn phí, giúp phân tích và tạo báo cáo linh hoạt.
- Tự động chuyển dữ liệu đo lường về PC, dễ dàng theo dõi và xử lý sự cố.
- Điều khiển thiết bị từ xa, thay đổi cài đặt mà không cần tiếp xúc trực tiếp.
Máy đo chất lượng điện Fluke 435-II (Mỹ)
Fluke 435-II là thiết bị cao cấp, chuyên kiểm tra và phân tích chất lượng điện năng 1 pha và 3 pha với độ chính xác cao. Máy giúp kỹ thuật viên đánh giá, dự đoán và khắc phục sự cố điện một cách hiệu quả.

Điểm nổi bật:
- Cung cấp thông số chi tiết để kiểm tra và giám sát điện năng.
- Độc quyền: Phân tích cả thông số cơ học và điện để đánh giá hiệu suất động cơ.
- Hỗ trợ chẩn đoán nhanh sự cố điện trong hệ thống công nghiệp.
Trên đây là những thông tin quan trọng về sự ảnh hưởng chất lượng điện năng đối với thiết bị điện. Nếu muốn biết chi tiết về sản phẩm đo phân tích công suất, sóng hài cũng như đặt mua hàng, xin vui lòng liên hệ tại đây:
CÔNG TY TNHH TM DV CÔNG NGHỆ TK
Địa chỉ: 232/14 Đường số 9, Phường 9, Quận Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh
Website: tktech.vn
Hotline: (028) 66 8357 66 – 094 777 888 4
Email: info@tktech.vn